Voor veel mensen niet de meest bekende noot, desondanks is de paranoot wel een van de meest bijzondere noten die er is. Boordevol gezonde vetten en een bom van vitamines en mineralen maakt de paranoot één van de gezondste noten die er is. De paranoot staat vooral bekend om de grote hoeveelheid selenium die het bevat, 100 gram paranoten bevat namelijk al meer dan 25 keer de ADH. Naast selenium is de paranoot ook rijk aan andere mineralen zoals magnesium, fosfor en zink.
Wat zijn paranoten?
De paranoot staat ook wel bekend onder de namen Brazielnoten en Amazonianoten. Dat is niet voor niets gezien de oorsprong van de noot. De paranotenboom (Bertholletia excelsa) groeit voornamelijk in het Amazoneregenwoud en is met een hoogte tot maar liefst 50 meter, een spanwijdte tot 35 meter en een stam tot twee meter dik een van de grootste bomen uit het regenwoud. De paranotenboom geeft kegelvormige, harde vruchten af die zo'n 10 tot 25 paranoten bevatten. Paranoten hebben een romige en zoete smaak en worden veel gegeten bij veel verschillende diëten, dit vanwege de vele gezonde eigenschappen van de noot. Paranoten hebben een delicate en knapperige toon en zijn heerlijk om zo eten, maar ook om te combineren met kwark, salades, brood of taarten.
Waarom zijn paranoten gezond?
Vanwege de vele goede eigenschappen past de paranoot goed in veel verschillende diëten. Zo bevat de paranoot veel eiwitten, weinig koolhydraten, veel vezels en nog tal van vitamines en mineralen. Paranoten zijn ook goed voor de huid, omdat het uitdroging tegenwerkt en ook nog een beschermt tegen UV-straling. Daarnaast helpen paranoten bij het versterken van het immuunsysteem.
Voedingswaarden paranoten
Zoals in onderstaand schema is te zien bevatten paranoten bevatten veel vetten, voornamelijk de gezonde onverzadigde vetten. Daarnaast bevat de paranoot ook veel eiwitten, maar liefst 15 gram per 100 gram paranoten. De paranoot is ook koolhydraatarm te noemen omdat het maar 5 gram koolhydraten per 100 gram paranoten bevat. Daarom is de paranoot uitstekend geschikt in een koolhydraatarm dieet.
| Voedingswaarden | ||
|---|---|---|
| Energie | 692 / 2853 | kCal / kJ / 100 gram |
| Eiwitten | 15,0 | g / 100 gram |
| Koolhydraten | 5,0 | g / 100 gram |
| - Waarvan suiker | 2,0 | g / 100 gram |
| Vetten | 67,0 | g / 100 gram |
| - Waarvan enkelvoudig onverzadigd | 22,1 | g / 100 gram |
| - Waarvan meervoudig onverzadigd | 25,1 | g / 100 gram |
| - Waarvan verzadigd | 17,2 | g / 100 gram |
| Vezels | 4,3 | g / 100 gram |
| Zout | 2,5 | mg / 100 gram |
Vitamines paranoten
Naast de gezonde voedingswaarden die de paranoot bevat zitten er ook een hoop vitamines in de noot. Zo is de noot rijk aan vitamine B1, ook wel Thiamine. Dit is onmisbaar voor de energievoorziening van het lichaam en voor een goede werking van de hartspier en het zenuwstelsel. Daarnaast is de paranoot ook rijk aan vitamine E, een vetoplosbare vitamine die werkt als antioxidant en zo de cellen, bloedvaten, organen, ogen en weefsel beschermt. De paranoot is ook een bron van vitamine B11, foliumzuur. Onderstaand een overzicht van de vitamines in de paranoot.
| Vitamines per 100 gram | % van de ADH | ||
|---|---|---|---|
| Vitamine A | 0 | mg | 0% |
| Vitamine B1 | 0,7 | mg | 63,6% |
| Vitamine B2 | 0,2 | mg | 12,5% |
| Vitamine B6 | 0,2 | mg | 13,3% |
| Vitamine B11 | 60 | ug | 20% |
| Vitamine B12 | 0 | ug | 0% |
| Vitamine C | 7 | mg | 9,3% |
| Vitamine E | 7,2 | mg | 55,4% |
Mineralen paranoten
De paranoot is een echte bom van mineralen. Zo is de noot rijk aan fosfor, magnesium, koper, zink en natuurlijk selenium. Deze mineralen zijn nodig voor de energiestofwisseling in het lichaam, normale werking van de spieren, vorming en stevigheid aan botten, tanden en bindweefsel, overdracht van zenuwprikkels, opbouw van eiwitten, een goede werking van het afweer- en immuunsysteem en nog veel meer belangrijke processen in het lichaam. Daarnaast is de paranoot ook een bron van kalium, calcium en ijzer. Deze mineralen zijn belangrijk voor de aanmaak van glycogeen en eiwitten, het regelen van de vochtbalans en bloeddruk, opbouw en het onderhoud van botten en tanden en de vorming van hemoglobine. Hieronder zie je een tabel met een overzicht van alle mineralen die de paranoot bevat.
| Mineralen per 100 gram | % van de ADH | ||
|---|---|---|---|
| Natrium | 1 | mg | |
| Kalium | 590 | mg | 16,9% |
| Calcium | 160 | mg | 16,8% |
| Fosfor | 650 | mg | 118,2% |
| IJzer | 3,1 | ug | 28,2% |
| Magnesium | 350 | ug | 100% |
| Koper | 1,74 | mg | 193,3% |
| Zink | 4,06 | mg | 45,1% |
| Selenium | 1917 | ug | 2738,6% |
Hoeveel paranoten mag je per dag eten?
Zoals in bovenstaand schema te zien is bevat de paranoot veel mineralen, met als absolute uitblinker de hoeveelheid selenium. Geen enkel voedingswaar bevat namelijk zoveel selenium als de paranoot. 100 gram paranoten levert je zelfs meer dan 27 (!) keer de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid op
Weetje: Twee paranoten per dag zijn al genoeg om aan je ADH selenium te komen!
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid selenium is 70 microgram (Gezondheidsraad, 2018). Deze hoeveelheid bereik je al door twee paranoten te eten. Er wordt dan ook geadviseerd niet meer dan vijf paranoten per dag te eten, omdat je dan teveel selenium binnen kunt krijgen. Een overdosis selenium kan allereerst zorgen voor diarree en misselijkheid en uiteindelijk zelfs leiden tot verlies van haar, nagels en tanden, huidbeschadigingen en aandoeningen van het zenuwstelsel.
Paranoten en selenium
In de juiste mate is selenium overigens wel zeer goed voor het lichaam, zo past de paranoot perfect in een actieve en gezonde levensstijl. Selenium is allereerst belangrijk voor de groei en goed functioneren van hersenen, zenuwstelsel en immuunsysteem. Daarnaast helpt een hoge concentratie selenium bij spierherstel. Het beperkt de schade van de spieren namelijk en ondersteunt in de herstelperiode.
Vegetariërs en veganisten en selenium
In principe komt in Nederland een seleniumtekort niet veel voor. Selenium zit namelijk ook in veel vlees en vette vis. Vegetariërs en veganisten hebben hierdoor wel een grotere kans om een tekort aan selenium op te lopen, omdat groente en fruit een stuk minder selenium bevatten dan vlees en vette vis. Om een seleniumtekort te voorkomen is het voor vegetariërs en veganisten verstandig om dagelijks een aantal paranoten te nuttigen.
Paranoten in de keuken
De paranoot is niet alleen lekker om zo te eten. De noot past goed in een notenmix die heerlijk is als ontbijt door de yoghurt of kwark bijvoorbeeld. Maar paranoten zijn veel veelzijdiger dan dat en zeer goed te verwerken in allerlei gerechten.
Pesto met paranoten
Misschien wel de meest bekende manier om paranoten te verwerken in een gerecht. Paranoten zijn heerlijk om te verwerken in pesto. Hiervoor hoef je alleen maar een aantal paranoten fijn te hakken en samen met een aantal blaadjes verse basilicum, pijnboompitten, en olijfolie heb je een heerlijke pesto voor door een pasta of op een toastje.
Pasta met paranoten
Ook bij gerechten met pasta kan de paranoot een uitstekende toevoeging zijn. Denk eens aan een pasta met gegrilde groenten, geitenkaas en gehakte paranoten. Kook hiervoor de pasta volgens de verpakking. Bak vervolgens een gesneden paprika, een gesneden courgette en een gesneden aubergine op laag vuur en roer hier twee tenen geperste knoflook door. Hak vervolgens een aantal paranoten fijn en bak deze even kort in een pan zonder olie. Roer de afgegoten pasta en groenten door elkaar en breng op smaak met zout en peper. Als laatste strooi je de geroosterde paranoten en wat geitenkaas over het gerecht. Heerlijk!
IJs met paranoten
De paranoot is ook goed te gebruiken bij het dessert. Zo is het heerlijk om wat fijngehakte paranoten samen met wat fruit door yoghurt ijs te roeren voor een heerlijke frisse en knapperige toon. Maak het dessert af met een toef slagroom en smullen maar. Paranoten zijn overigens lekker in veel meer gerechten en in versgebakken broden, taarten, cakes en koekjes. De mogelijkheden van de paranoten zijn echt eindeloos!
Biologische paranoten kopen
De paranoot is één van de gezondste noten en dat kopen is natuurlijk sowieso verstandig. Nóg verstandiger is het om biologische paranoten te kopen. Bij bionoot.nl verkopen wij paranoten die biologisch zijn. De paranoten zijn niet bewerkt, hierdoor zijn er geen smaak-, geur-, en kleurstoffen verloren gegaan en dat proef je. Bij het kweken en verwerken van de biologische paranoten is rekening gehouden met het welzijn van mensen, dieren het milieu. Op deze manier ben je niet alleen voor jezelf gezond bezig, maar ook voor het milieu!
